Ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy MAN TGS 41.480 BB (8x4) (GCBA 18/60)

W Grupie Azoty działają cztery jednostki zakładowej straży pożarnej. Jedna z nich mieści się w Zakładach Azotowych w Puławach. W sierpniu 2015 r. trafił do jej wyposażenia ciężki samochód ratowniczo-gaśniczy SLF 18000 na czteroosiowym podwoziu MAN TGS 41.480 BB. Samochód ten musiał być uszyty na miarę, ze względu na specyfikę zakładu. Austriacki Rosenbauer podjął się jego opracowania, skonstruowania i wykonania zgodnie z założeniami użytkownika.

Jednostką napędową omawianego pojazdu jest silnik spełniający normę emisji spalin Euro V o pojemności 12,4 litra i maksymalnej mocy 353 kW (480 KM). Załoga ma do swojej dyspozycji tzw. krótką kabinę - dwudrzwiową, trzymiejscową w układzie 1+1+1, wyposażoną w klimatyzację z niezależnym od pracy silnika systemem ogrzewania.

W kabinie, między siedzeniami kierowcy i pasażera, znajduje się płaski monitor LCD panelu kontrolno-sterującego dla systemu CAN-Bus (Magistrala Systemowa), kontrolującego wszystkie działania urządzeń w pojeździe. Monitor umożliwia sterowanie zamontowanymi urządzeniami pożarniczymi i układami stanowiącymi wyposażenie pojazdu. Wyświetlają się na nim m.in. informacje dotyczące poziomu środków pianotwórczych i wody w poszczególnych zbiornikach, ustawienia w pozycji transportowej działka wodno-pianowego czy włączenia (wyłączenia) oświetlenia skrytek sprzętowych.

Nadwozie MAN-a zostało zaprojektowane tak, by umożliwić bezproblemowy demontaż wszystkich głównych elementów w razie uszkodzenia, co ułatwia także przeglądy serwisowe. Składa się ono z trzech modułów: sprzętowego, pompowo-sprzętowego oraz ze zbiornikami na środki gaśnicze i modułu.

Dach wykonany został w formie podestu roboczego. W jego tylnej części, nad modułem sprzętowo-pompowym, znajduje się elektrycznie sterowane działko wodno-pianowe z deflektorem Rosenbauer RM 60 E. Jego podnoszenie i opuszczanie do pozycji transportowej jest możliwe dzięki pneumatycznemu urządzeniu - tzw. windzie. Choć działko jest sterowane elektrycznie, w razie awarii istnieje możliwość sterowania nim manualnie, za pomocą ręcznych pokręteł.

Wydajność działka osiąga 6 000 l/min przy ciśnieniu 10 bar, natomiast jego obrót 270° w zakresie od -15 do +70 stopni. Zasięg zwartego prądu rzutu piany wynosi 75 m, a wody 80 m. Z kolei rozproszonego (bez względu na rodzaj środka gaśniczego) to 11 m. Za pomocą joysticka, znajdującego się na panelu sterowania radiowego (przewożonym w przedziale pompowym) możemy sterować ruchami działka, obrotami silnika i zaworami układu dozowania środka pianotwórczego.

Zbiornik na środki gaśnicze zintegrowany jest z nadwoziem pożarniczym. Podzielony jest na trzy części - dwie na środki pianotwórcze i jedną na wodę. Zbiornik na wodę ma pojemność 4000 l. Został zaopatrzony we właz rewizyjny o średnicy 450 mm z systemem przelewowym, elektroniczny wskaźnik poziomu napełniania Fludometer oraz system redukcji ciśnienia wlotowego w razie wystąpienia zbyt wysokiego ciśnienia w sieci hydrantowej lub w pompie samochodu zasilającego go w wodę. Zbiornik ma cztery nasady napełniania hydrantowego 110 mm (po dwie z lewej i prawej strony), znajdujące się w przedziale pompowo-sprzętowym. Każda para nasad (2 x 110 mm) wyposażona jest w system filtracyjny, zapobiegający przedostawaniu się większych zanieczyszczeń organicznych do zbiornika wody. Pozwala on także przepłukiwać każdy z filtrów oddzielnie, bez konieczności przerywania działań gaśniczych. System manometrów różnicowych wskazuje stopień zabrudzenia filtra. Zbiornik połączony jest z autopompą za pomocą linii 150 mm z zaworem pneumatycznym.

Dwa zbiorniki środka pianotwórczego (o pojemności 9000 i 5000 l) są integralną częścią zbiornika wody. Każdy ma na dachu zabudowy właz rewizyjny o średnicy 450 mm. Pozwalają szybko napełnić środkiem pianotwórczym odpowiedni zbiornik z dachu pojazdu. Zbiorniki mają po jednej nasadzie zasilającej 75 mm, znajdującej się w skrytce między osiami po prawej stronie. Dzięki nasadom można napełniać zbiorniki poprzez zewnętrzną pompę środka pianotwórczego.

Umieszczona w module pompowo-sprzętowym jednozakresowa, odśrodkowa autopompa Rosenbauer R600 ma wydajność 6 000 l/min przy ciśnieniu 10 bar. Jest wyposażona w sześć nasad tłocznych (2 x 75 mm, 4 x 110 mm) po trzy z każdej strony (1 x 75 mm, 2 x 110 mm) i nasadę do poboru środka pianotwórczego z zewnętrznego zbiornika 75 mm. Sterowanie autopompą odbywa się za pomocą prostego w obsłudze panelu. Wszystkie połączenia rurowe w układzie wodno-pianowym wykonane zostały z aluminium. Z uwagi na specyfikę zakładu samochód nie ma nasad ssawnych.

Za kabiną kierowcy znajduje się pneumatyczny maszt oświetleniowy z sześcioma reflektorami LED (6 x 42 W). Istnieje możliwość jego obrotu o 360° i pochylenia o 270°. Panel zdalnego sterowania masztem (który może służyć również do sterowania działkiem wodno-pianowym) umieszczony jest w przedziale pompowym.

Dodatkowo na tylnym zderzaku znajdują się dwa mobilne, odchylane zwijadła wężowe. Na każdym z nich nawinięte są cztery odcinki węża tłocznego 110 mm (łączna długość 80 m), umożliwiające łatwe rozwijanie podczas akcji.

Paweł Frątczak

Janusz Woźniak

Grudzień 2015