Wpływ przywództwa transformacyjnego i pasywnego na poczucie bezpieczeństwa strażaków i ich bezpieczne zachowania

(Safety-specific transformational and passive leadership influences on firefighter safety climate perceptions and safety behavior outcomes), T.D. Smith, F. Eldridge, D.M. DeJoy, Safety Science 86 (2016), s. 92-97.

Amerykańscy naukowcy zwrócili uwagę na przywództwo jako aspekt bezpieczeństwa działań ratowniczo-gaśniczych oraz jego wpływ na poczucie bezpieczeństwa strażaków i przejawianie przez nich zachowań probezpiecznych.

Badania przeprowadzono na grupie 398 strażaków zawodowych pełniących służbę w pełnowymiarowym systemie pracy w stanie Georgia. Wiek respondentów wahał się w granicach 19-60 lat (średnią wieku oszacowano na ok. 36 lat). Z analiz wykluczono najwyższą kadrę dowódczą, skupiając się na najniższych i średnich szczeblach hierarchii służbowej.

Naukowcy badali pięć zasadniczych obszarów: przywództwo transformacyjne dotyczące działań z zakresu bezpieczeństwa (pytania o to, czy przełożony zachęca do wyrażania opinii o bezpieczeństwie pracy i czy dba o bezpieczeństwo pracy), przywództwo pasywne dotyczące działań z zakresu bezpieczeństwa (pytano m.in., czy przełożony unika podejmowania decyzji, które mają wpływ na bezpieczeństwo pracy, bądź zwleka z ich podjęciem do momentu, gdy stanie się coś złego), klimat bezpieczeństwa (czy bezpieczeństwo i higiena służby są istotne z perspektywy dowódców), probezpieczne wzorce zachowań przejawiające się w postawach uległościowych (zgodnościowych) oraz postawach uczestniczących (konieczne było odniesienie się m.in. do stopnia wykorzystywania dostępnych środków ochrony, procedur bezpieczeństwa itp.).

Wyniki badań wskazują, że zaangażowanie naczelnego kierownictwa w poprawę bezpieczeństwa pracy, w tym budowanie klimatu bezpieczeństwa, przekłada się na wzrost zachowań probezpiecznych wśród strażaków.

Bryg. dr inż. Waldemar Jaskółowski, kpt. dr inż. Paweł Gromek i kpt. Szymon Ptak są pracownikami Szkoły Głównej Służby Pożarniczej

czerwiec 2016