Bezpieczny wypoczynek nad wodą – niezbędnik każdego plażowicza

Każdego roku w Polsce dochodzi do setek utonięć, choć większości z nich można by uniknąć, stosując się do podstawowych zasad bezpieczeństwa. W okresie letnim, gdy kąpieliska i akweny przyciągają tłumy spragnionych ochłody turystów, warto przypomnieć sobie kluczowe reguły bezpiecznego wypoczynku nad wodą. Oto najważniejsze z nich.

Wybieraj bezpieczne kąpieliska

Najważniejsza zasada, od której warto zacząć planowanie każdego wodnego wypoczynku, to wybór odpowiedniego miejsca do kąpieli. Najbezpieczniej jest korzystać ze strzeżonych kąpielisk, gdzie nad bezpieczeństwem czuwają ratownicy WOPR lub funkcjonariusze Policji Wodnej. Kategorycznie należy unikać kąpieli w gliniankach, stawach, żwirowiskach czy w miejscach, gdzie kąpiel jest zabroniona. Tego typu akweny mogą być zanieczyszczone, zarośnięte, niebezpiecznie głębokie lub mieć nieprzewidywalne dno. Co więcej, w razie wypadku nikt nie usłyszy naszego wołania o pomoc. Bardzo lekkomyślne jest pływanie tam, gdzie nie znamy głębokości, siły nurtu oraz ukształtowania dna. Nawet doświadczony pływak może w takich warunkach znaleźć się w sytuacji zagrażającej życiu.

Stosujmy się do oznaczeń kąpielisk:

• biała flaga – kąpiel dozwolona,
• czerwona flaga – kąpiel zabroniona,
• brak flagi – brak dyżuru ratowników, kąpiel na własne ryzyko.

Pamiętajmy też, by nie korzystać z kąpieli:

• w miejscach, gdzie obowiązuje zakaz kąpieli — informują o tym odpowiednie tablice i znaki,
• na odcinkach szlaków żeglugowych,
• w pobliżu mostów, zapór, portów itp.

Informacje dotyczące kąpielisk (komunikaty, podstawy prawne, raporty dotyczące jakości wody oraz aktualne ostrzeżenia) są regularnie publikowane na stronach Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Wód Polskich oraz w serwisach lokalnych samorządów – https://sk.gis.gov.pl/informacje.

Wykaz kąpielisk, gdzie bezpiecznie możesz spędzić czas z rodziną i znajomymi, dostępny jest pod adresem https://sk.gis.gov.pl/kapieliska.

Pamiętaj, zawsze przestrzegaj regulaminu kąpieliska, na którym wypoczywasz. Zawiera on nie tylko ogólne zasady bezpieczeństwa, ale też informacje o specyfice danego akwenu.

Zasady bezpiecznego pływania

Wchodząc do wody, powinniśmy kierować się przede wszystkim zdrowym rozsądkiem, a także znajomością podstawowych zasad bezpieczeństwa.

Stopniowe schładzanie organizmu przed kąpielą zapobiega wstrząsowi termicznemu. Nie skaczemy do wody rozgrzani słońcem – najpierw warto ochlapać klatkę piersiową, szyję i nogi lub skorzystać z prysznica.

Nie wchodzimy do wody bezpośrednio po posiłku ani na czczo. Zimna woda może wywołać bolesne skurcze żołądka lub inne reakcje organizmu.

Nie kąpiemy się przy temperaturze wody poniżej 14°C – optymalna temperatura wynosi od 22°C do 25°C.

Unikamy kąpieli w czasie burzy, mgły oraz przy porywistym wietrze.

Planując pływanie długodystansowe, warto wyposażyć się w bojkę asekuracyjną, szczególnie na akwenach otwartych. Należy także realistycznie ocenić swoje możliwości, ponieważ przecenianie umiejętności pływackich jest jedną z głównych przyczyn utonięć. Nie przebywajmy też za długo w wodzie, gdyż grozi to wychłodzeniem organizmu. Po wyjściu z wody trzeba się osuszyć i przebrać w suche ubranie.

Pływaj w miejscach dobrze znanych

Nie pływajmy w miejscach, w których jest dużo wodorostów lub wiemy, że występują tam zawirowania i zimne prądy. Pływanie po zapadnięciu zmroku i w nocy jest bardzo niebezpieczne – ograniczona widoczność utrudnia orientację i niesie wysokie ryzyko wypadku.

Odpowiedzialność rodziców

Dzieci wymagają nieustannego nadzoru, nawet w obecności ratowników. Jedno zachłyśnięcie może skończyć się tragicznie. Rodzice i opiekunowie powinni pilnować swoich pociech przez cały czas, żadne służby nie zastąpią bezpośredniego nadzoru dorosłych i nie zwalniają z obowiązku pilnowania dziecka.

Skoki do wody – tylko w bezpiecznych miejscach

Skakanie do wody w nieznanych miejscach może prowadzić do śmierci lub kalectwa. Skoki na główkę w nieprzetestowanych akwenach są absolutnie zabronione i skrajnie nieodpowiedzialne. Równie niebezpieczne jest popychanie do wody innych kąpiących się czy wypoczywających.

Sprzęt wodny – używaj z głową

Podczas pływania kajakiem, łódką czy żaglówką obowiązkowe jest noszenie odpowiednio dobranej kamizelki ratunkowej, zarówno przez dorosłych, jak i dzieci. Kamizelka dla dziecka powinna mieć kołnierz, być dopasowana do jego wagi i wzrostu oraz poprawnie zapięta.

Materace dmuchane, gumowe zabawki (koła, pontony, rękawki) nie są sprzętem ratunkowym. Nie należy na nich wypływać daleko od brzegu ani na głęboką wodę. Korzystaj jedynie z pewnego i sprawnego sprzętu pływającego – przed każdym użyciem upewnij się, że nie ma on uszkodzeń i jest zgodny z przeznaczeniem.

Alkohol i woda – niebezpieczne połączenie

Jednym z największych zagrożeń jest kąpiel po spożyciu alkoholu. Alkohol zaburza ocenę sytuacji, wydłuża czas reakcji i prowadzi do brawury. Absolutnie nie wolno wchodzić do wody pod wpływem alkoholu!

Zachowanie na plaży i wokół wody

Nie zakłócaj wypoczynku innych – nie hałasuj, nie krzycz bez potrzeby, nie wzywaj pomocy dla żartu. Bawiąc się w wodzie, nie zakłócaj wypoczynku innym. Zadbaj o czystość kąpieliska – nie wrzucaj do wody żadnych śmieci, butelek, papierków, opakowań.

Nie zostawiaj też śmieci na plaży.

Noś nakrycie głowy i stosuj kremy z filtrem UV – opalaj się aktywnie, np. grając w piłkę.

W sytuacji zagrożenia

Jeżeli widzisz osobę potrzebującą pomocy, zgłoś to natychmiast ratownikowi lub zadzwoń na numer alarmowy 601 100 100.

Pamiętaj:

• podaj dokładne miejsce zdarzenia,
• opisz sytuację, stan poszkodowanych i ich liczbę,
• podaj swoje nazwisko
• nie przerywaj pierwszy rozmowy z dyżurnym.

Nie przeszkadzaj ratownikom podczas prowadzenia akcji ratunkowej, nie komentuj ich działań – to nie czas na instruktaż czy nagrywanie filmików.

Podsumowanie

Bezpieczny wypoczynek nad wodą to nie tylko kwestia odpowiedzialności za siebie, ale też troski o innych. Przestrzegając podstawowych zasad, minimalizujemy ryzyko wypadków i zapewniamy sobie oraz bliskim radosny i spokojny czas nad wodą.

Pamiętajmy: woda jest żywiołem. Jeśli podejdziemy do niej z szacunkiem i rozwagą, pozwoli nam się cieszyć letnimi atrakcjami przez całe wakacje.

Praktyczne porady i materiały edukacyjne dotyczące bezpiecznego wypoczynku nad wodą można znaleźć również na oficjalnej stronie Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej.