Słowo wstępne 10/2025

Szanowne Czytelniczki i Szanowni Czytelnicy!

Jak wiemy, Fundusze Europejskie oferują różne formy wsparcia na realizację rozmaitych projektów, ważnych dla lokalnych wspólnot oraz całego społeczeństwa. Umożliwiają one m.in. rozwój infrastruktury, poprawiają jakość życia obywateli, z nich finansowanych jest wiele inwestycji, również realizowanych przez instytucje publiczne. W październikowym numerze piszemy o Programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) na lata 2021-2027, przeznaczonym na kluczowe projekty środowiskowe, energetyczne i transportowe, a także na wsparcie w obszarze kultury i ochrony zdrowia. Program ten jest też gwarancją kolejnych środków finansowych dla Państwowej Straży Pożarnej. O zadaniach, unijnych projektach i planach zakupowych realizowanych do 2028 r. w ramach tego programu piszemy na naszych łamach. Inicjatywa „Bezpieczna Małopolska” to z kolei projekt wsparcia dla jednostek ochotniczych straży pożarnych, który ma na celu wzmocnienie potencjału operacyjnego OSP w regionie. Zakup nowych samochodów ratowniczo-gaśniczych dla ochotników w większości był możliwy właśnie dzięki dofinansowaniu unijnemu.

Zachęcam również do lektury wywiadu z założycielami i członkami Grupy Ratownictwa Specjalnego OSP Nowy Sącz. To rozmowa o wielkiej pasji, nieustannej motywacji do ratowania życia ludzkiego w każdych warunkach i okolicznościach, współpracy i wzajemnym wsparciu Państwowej Straży Pożarnej i ochotniczych straży pożarnych w obszarze ratownictwa. Jest też opowieścią o szczególnej więzi i przyjaźni wyjątkowego zespołu ratowniczego, jaki stanowią człowiek i pies, współdziałający w tym samym celu. Członkowie Grupy to wielcy pasjonaci, bardzo zaangażowani w szkolenia psów w kierunku ratowniczym i poszukiwawczym.

Wyzwania współczesnego świata i potrzeby cywilizacyjne wiążą się z koniecznością szukania nowych rozwiązań i doskonalenia specjalistów. Nowoczesna ochrona przeciwpożarowa również potrzebuje kadr o wysokim potencjale wiedzy i umiejętności efektywnego pozyskiwania jej nowych zasobów. Potrzebuje zatem strażaków – doktorów (nauk). O tym w artykule „Strażacy po doktoraty – nauki o bezpieczeństwie”.

Zawód strażaka wiąże się nieodłącznie z ogromną odpowiedzialnością, częstym kontaktem z ludzką tragedią, ciągłym stresem. O poważnym zagrożeniu zdrowotnym, jakim może stać się zespół stresu pourazowego (zwany PTSD), wymagającym systemowych działań i rozwiązań, pisze na naszych łamach pani psycholog z Centrum Terapii Calma w Gdańsku.

Niewątpliwie odskocznią od niełatwej i odpowiedzialnej służby może być zamiłowanie do sztuki. Głównym bohaterem artykułu „Strażak z duszą artysty” jest funkcjonariusz Komendy Miejskiej PSP w Świętochłowicach - człowiek o wielkiej pasji do tworzenia rzeźb w drewnie. W każdej ze swoich prac oddaje hołd poświęceniu kolegów strażaków, w rzeźbach próbuje zatrzymać tak cenny czas. Zamiłowanie do sztuki przekazał córce, która z kolei w obrazach oddaje szacunek do wartości i strażackiej służby. Jako autorka artykułu ukazuje ona niezwykły przykład połączenia służby dla innych z miłością do piękna i potrzebą tworzenia.