Na strażackich arenach

Przełom każdego roku to czas na przemyślenia i wytchnienie. Czas, kiedy na chwilę się zatrzymujemy, zwalniamy, dokonując analizy tego, co było, szukając przy tym pozytywów i wyciągając wnioski z porażek. Bywa, że na realizację planów zabrakło czasu, środków finansowych, brakowało możliwości...

Przyczyny takiego obrotu spraw są różne. Często inne ważne zadania przesunęły realizację naszych zamierzeń na dalszy plan. A czas, jak usłyszałem ostatnio od weterana powstania warszawskiego, to dowódca bezwzględny. On nie czeka na nikogo, mija i jeżeli nie zrobimy czegoś teraz, to później nie znajdziemy na to już miejsca. 

Jaki był rok 2014 w Państwowej Straży Pożarnej?

Rozmyślania te będą dotyczyły sportu i kultury fizycznej w jednostkach organizacyjnych PSP. Jak co roku mapą drogową przedsięwzięć z tego zakresu jest centralny kalendarz imprez sportowych Państwowej Straży Pożarnej. Kalendarz na rok 2014 był bardzo bogaty. Uważam, że każdy ze strażaków PSP mógł znaleźć w nim sposób na zdrowsze życie. Współzawodnictwo w wielu dyscyplinach toczy się na kilku poziomach, więc twierdzenie, że udział w nich mogą brać tylko zawodowcy, nie do końca jest prawdą.

Służba w PSP stała się dziś atrakcyjna. Są w niej strażacy, którzy w prywatnym życiu osiągnęli lub osiągają wybitne wyniki sportowe. To dzięki nim wiele mówi się o mobilności naszej formacji, o sprawności ratowników.

Chyba nie ma w Polsce nikogo, kto nie słyszał o naszym złotym strażaku. Podczas igrzysk olimpijskich 15 lutego 2014 r. polscy kibice czekali na sukces Polaka. Tego dnia słowo strażak odmieniane było przez wszystkie przypadki. Lepszą reklamę naszej formacji trudno sobie wyobrazić. Sukces sekc. Zbigniewa Bródki (KP PSP w Łowiczu) to osobiste zwycięstwo sportowca, ale jak to w zawodowym sporcie bywa, na ostateczny sukces zwycięzcy pracują też inni. Słowa podziękowania należą się bez wątpienia jego kolegom ze zmiany, bezpośrednim przełożonym, ale również kierownictwu PSP. Każdy z nich miał swój wkład w ten medal. Zbyszek w rozmowie jest bardzo bezpośrednim człowiekiem - skromnym, bezinteresownym, koleżeńskim. To dzięki jego osobistemu sukcesowi po zawodach płynęło pod adresem PSP ze wszystkich stron tak wiele ciepłych słów. Jako uczestnik zawodów Pucharu Świata wielokrotnie promował naszą służbę, startując w stroju z logo PSP.

Rok 2014 był pełen sukcesów polskich sportowców na arenie międzynarodowej - medale podczas Igrzysk Olimpijskich w Soczi, zwycięstwo siatkarzy w Mistrzostwach Świata, sukcesy dyscyplin zespołowych (piłka nożna, ręczna i koszykówka), kolarstwo, a także lekkoatletyka. Tym bardziej cieszy fakt, że w tak znamienitym gronie znalazł się strażak.

Ubiegłoroczny sezon startowy dla najlepszych polskich strażaków - biegaczy obfitował w wyjątkowe sukcesy sportowe. Przygotowaniem i wolą walki zachwycali wszystkich europejskich strażaków. Na sukcesy reprezentacji Polski i Państwowej Straży Pożarnej w biegach składały się wyniki indywidualne. Bezapelacyjnie najlepszym biegaczem wśród strażaków w roku 2014 był sekc. Damian Pieterczyk (KM PSP w Olsztynie). Jego największy sukces stanowiło zwycięstwo z dużą przewagą w paryskim biegu strażaków na dystansie 18 km. Już 34. edycja tego przełajowego biegu organizowanego przez brygadę paryską zgromadziła na starcie około 1100 strażaków, reprezentujących służby ośmiu krajów. Zwycięstwo naszej reprezentacji w klasyfikacji drużynowej tych zawodów było potwierdzeniem tytułu drużynowych wicemistrzów Europy strażaków w biegu ulicznym, zdobytego w Feltre (Włochy).

Ogromny sukces w Mistrzostwach Europy Firefighter Combat Challenge (FCC) osiągnął ogn. Krzysztof Krawczyk. Organizowane były w Polsce po raz pierwszy, ich gospodarzami byli toruńscy strażacy. Funkcjonariusz pełniący służbę w KM PSP w Szczecinie zostawił w pobitym polu najlepszych europejskich specjalistów tej strażackiej dyscypliny, uzyskując oficjalne prawo reprezentowania Europy w finałowych zawodach Mistrzostw Świata w FCC, rozgrywanych w Phoenix (USA).

Spore sukcesy na arenie międzynarodowej były również udziałem zawodników sportu pożarniczego. Podczas rozgrywanych w Kazachstanie jubileuszowych X Mistrzostw Świata, nasza drużyna zajęła bardzo wysokie - szóste miejsce. Wielu czytelników pomyśli, że tylko szóste, ale niech nikogo to nie zmyli. Jesteśmy mistrzami świata wśród amatorów. Nasi najlepsi zawodnicy przygodę z tą dyscypliną rozpoczęli po wstąpieniu w szeregi PSP. Najlepsi na świecie: Rosjanie, Białorusini, Ukraińcy i Czesi intensywne treningi rozpoczynają w wieku 10-12 lat. Dość powiedzieć, że w Czechach sport pożarniczy obecnie traktowany jest na równi z innymi dyscyplinami sportu - królującym u naszych południowych sąsiadów hokejem, tenisem czy piłką nożną. Bardzo blisko pobicia rekordu Polski na pożarniczym torze przeszkód 100 m (15,80 s - Mirosław Cyrson, 2012), był sekc. Marcin Jurkiewicz (KM PSP w Krakowie). Osiągając wspaniały jak na polskie warunki wynik 15,90 s, był gorszy od 18 zawodników. W przekroju całej reprezentacji najwartościowsze rezultaty osiągnął mł. kpt. Bartłomiej Siepietowski (KM PSP w Krakowie), zajmując w dwuboju pożarniczym 23. miejsce, z łącznym czasem 30,96 s.

Wart odnotowania jest również pierwszy start drużyn z Polski w mistrzostwach świata juniorów i juniorek w Svitavach (Czechy). Jadąc po naukę i doświadczenie, zaskoczyły wszystkich znawców tego sportu. Ogromne sukcesy osiągnęły zawodniczki z OSP Papowo Toruńskie, które zajmowały w swoich kategoriach wiekowych czołowe lokaty. Niekwestionowaną gwiazdą mistrzostw w opinii wszystkich trenerów była Natalia Gutmańska (kategoria wiekowa do lat 14), która wywalczyła trzykrotnie tytuł mistrzyni świata (pożarniczy tor przeszkód 100 m, drabina hakowa, sztafeta pożarnicza 4 x 100 m). Dumą polskich strażaków napawał także finałowy bieg w kategorii wiekowej 15-16 lat w konkurencji pożarniczy tor przeszkód 100 m - wystartowały w nim trzy polskie zawodniczki. Po emocjonującym biegu, którego skład uzupełniła zawodniczka z Czech, tytuł mistrzyni świata zdobyła Linda Weiszewski, a tuż za jej plecami (0,02 s) linię mety minęła Zuzanna Hulisz.

W lipcu w Belgii odbyły się Europejskie Igrzyska Policjantów i Strażaków. W zmaganiach wzięło udział kilka tysięcy sportowców: strażaków, policjantów, strażników granicznych i przedstawicieli innych służb mundurowych, wśród nich kilkunastu funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej. Nasi strażacy rywalizowali m.in. w: lekkoatletyce, pływaniu, kolarstwie, tenisie stołowym, siatkówce plażowej, zdobywając łącznie kilkanaście medali. Po raz kolejny potwierdzili swoje wybitne umiejętności.

Na krajowym podwórku już po raz 31. wyłonieni zostali zwycięzcy Mistrzostw Polski Strażaków w Piłce Siatkowej. Turniej finałowy, poprzedzony rundą eliminacji strefowych, po wspaniałym meczu wygrała reprezentacja woj. śląskiego, pokonując drużynę CS PSP w Częstochowie. Brązowy medal zdobyli reprezentanci woj. dolnośląskiego - gospodarze finału.

Drużynowe mistrzostwo Polski strażaków w tenisie stołowym już po raz siódmy wywalczyła reprezentacja woj. podkarpackiego - gospodarze mistrzostw. Kolejne miejsca na podium zajęły drużyny z województw: pomorskiego i łódzkiego. Wśród zwycięzców prym wiódł mł. asp. Krzysztof Marcinowski, który po raz siódmy wywalczył tytuł indywidualnego mistrza Polski strażaków.
Rok 2014 to także kolejna edycja Pucharu Polski w Drabinie Hakowej o Puchar Komendanta Głównego PSP. W 12 turniejach wchodzących w skład Pucharu udział wzięło kilkuset zawodników. W klasyfikacji końcowej zwyciężył mł. kpt. Bartłomiej Siepietowski (KM PSP w Krakowie).

Klasyfikacja generalna Pucharów Polski o Puchar Komendanta Głównego PSP

Drabina hakowa

1. Bartłomiej Siepietowski, KM PSP Kraków - 235 pkt
2. Tobiasz Klama, KP PSP Olesno - 210 pkt
3. Mirosław Cyrson, KW PSP Gdańsk - 177 pkt

Biegi

1. Damian Pieterczyk, KM PSP Olsztyn - 135 pkt
2. Dariusz Szrama, KP PSP Oborniki - 108,5 pkt
3. Marek Książek, KP PSP Otwock - 102,5 pkt

Kolarstwo szosowe

1. Paweł Mrózek, KM PSP Bytom - 56 pkt
2. Adrian Bralewski, SGSP Warszawa - 54 pkt
3. Bartosz Świderski, KM PSP Kraków - 42 pkt

Kolarstwo MTB

1. Maciej Iwko, KW PSP Gorzów Wlkp. - 60 pkt
2. Robert Suszczyński, KW PSP Gorzów Wlkp. - 52 pkt
3. Józef Hiller, SGSP Warszawa - 46 pkt

W Pucharze Polski Strażaków PSP w Biegach, w skład którego wchodziło sześć imprez, po raz kolejny zwyciężył sekc. Damian Pieterczyk (KM PSP w Olsztynie). W jubileuszowych XX Mistrzostwach Polski Strażaków PSP w Biegu na 10 km, które odbyły się w Rakoniewicach (woj. wielkopolskie), uczestniczyła rekordowa liczba - 262 strażaków. Ta wysoka frekwencja cieszy tym bardziej, że podczas Mistrzostw Polski Strażaków, które zostały rozegrane w 1997 r. w Częstochowie, wystartowało jedynie 48 biegaczy. Ktoś powie, że dziś jest po prostu moda na bieganie. To prawda, ale ta moda to sposób na zdrowy i higieniczny tryb życia, niezbędny w naszej profesji. Najtańszą formą kompensowania pracy w ciągłym stresie jest sport, a nawet każda forma rekreacji ruchowej.

Wychodząc naprzeciw postulatom zgłaszanym przez strażaków, po raz pierwszy zorganizowany został cykl zawodów w ramach Pucharów Polski Strażaków w Kolarstwie Szosowym i MTB. Co ciekawe, w tych zawodach uczestniczyli strażacy każdego szczebla. W peletonie ramię w ramię rywalizowali komendanci i szeregowi strażacy, funkcjonariusze w służbie stałej i słuchacze szkół pożarniczych, a także emeryci PSP. W klasyfikacji generalnej Pucharu Polski w Kolarstwie Szosowym, składającego się z pięciu imprez, zwyciężył st. sekc. Paweł Mrózek (KM PSP w Bytomiu), natomiast w klasyfikacji końcowej Pucharu Polski w Kolarstwie MTB, w ramach którego odbyło się sześć wyścigów, najlepszy okazał się kpt. Maciej Iwko (KW PSP w Gorzowie Wielkopolskim).
W kalendarzu imprez sportowych ważne miejsce zajmują również zawody stanowiące sprawdzian przygotowania do działań sekcji specjalistycznych. W Mistrzostwach Polski Strażaków-Płetwonurków, odbywających się w Bornem-Sulinowie, w konkurencji indywidualnej zwyciężył sekc. Karol Subdarzewski (KM PSP w Pile), reprezentujący woj. wielkopolskie. W klasyfikacji drużynowej dominowała reprezentacja woj. łódzkiego.

W zawodach grup ratownictwa wysokościowego, które odbyły się w łódzkiej Atlas Arenie, w klasyfikacji indywidualnej zwyciężył sekc. Michał Górka (KM PSP w Bydgoszczy). W klasyfikacji drużynowej najlepsza okazała się reprezentacja woj. kujawsko-pomorskiego (KM PSP w Bydgoszczy).

Bez wątpienia najważniejszą imprezą kończącą miniony rok były jubileuszowe XX Mistrzostwa Polski Strażaków w Halowej Piłce Nożnej, rozegrane po raz pierwszy w Gorzowie Wielkopolskim.

Swój prymat w strażackiej halówce potwierdzili strażacy z woj. kujawsko-pomorskiego, pokonując w emocjonującym finale drużynę z woj. łódzkiego, broniąc zdobytego w 2013 r. tytułu mistrzowskiego.

Co w roku 2015?

Współzawodnictwo strażaków będzie przebiegało zgodnie z centralnym kalendarzem imprez sportowych Państwowej Straży Pożarnej. Bez wątpienia najważniejsza impreza to organizowane w Polsce Międzynarodowe Zawody Sportowo-Pożarnicze Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych pod auspicjami CTIF, które odbędą się w Opolu. W lipcu do Polski przyjadą najlepsze drużyny chłopców i dziewcząt, reprezentujące około 25 państw. Planowany jest pierwszy udział drużyny z dalekiej Japonii.

Zgodnie z planem reprezentanci PSP będą uczestniczyli w XI Mistrzostwach Świata w Sporcie Pożarniczym, które we wrześniu odbędą się w Sankt Petersburgu (Rosja). W sierpniu reprezentacja Polski do lat 23 weźmie udział w VI Młodzieżowych Mistrzostwach Świata w Sporcie Pożarniczym, które przeprowadzone zostaną tuż za naszą granicą, w Grodnie (Białoruś).
Najlepsi biegacze po raz kolejny staną do rywalizacji w najważniejszych strażackich imprezach biegowych - odbędą się one we Włoszech (mistrzostwa Europy) i we Francji (bieg przełajowy).
Z pewnością przedstawiciele naszej formacji i innych polskich służb mundurowych, będą reprezentowali Polskę podczas Światowych Igrzysk Policjantów i Strażaków na przełomie czerwca i lipca w Fairfax pod Waszyngtonem (USA).

A w kraju już po raz 32. rozegrane zostaną Mistrzostwa Polski w Tenisie Stołowym, których gospodarzem będzie woj. śląskie. Turniej finałowy Mistrzostw Polski w Piłce Siatkowej, poprzedzony eliminacjami strefowymi, odbędzie się w kwietniu w Bełchatowie. Niewątpliwie najbardziej lubiane i najpopularniejsze wśród strażaków, choć nie tylko, są rozgrywki piłkarskie. Zwieńczeniem prowadzonego na każdym szczeblu współzawodnictwa będzie turniej finałowy, tradycyjnie rozgrywany pod koniec roku. W rolę gospodarza dwudziestej pierwszej edycji mistrzostw wcielą się strażacy woj. kujawsko-pomorskiego. Bardzo wysoki poziom prezentowany przez strażaków w dyscyplinach powszechnych gwarantuje wielkie emocje i walkę do ostatniej piłki.

Pasjonaci kolarstwa, których po sukcesach polskich sportowców nieustannie przybywa, kolejny raz znajdą w kalendarzu kilka wyścigów. Strażacy będą rywalizowali w ramach Pucharu Polski w Kolarstwie Szosowym i Kolarstwie MTB.

Mamy nadzieję, że na imprezach wchodzących w skład pucharu Polski w biegach pobite zostaną kolejne rekordy frekwencji. Zwieńczeniem współzawodnictwa będą mistrzostwa Polski, rozegrane w Rakoniewicach.

Sport specjalistyczny w PSP to głównie sport pożarniczy. W tym roku odbędzie się aż 14 imprez Pucharu Polski w Drabinie Hakowej. Jedną z nich po raz pierwszy zorganizują strażacy z woj. wielkopolskiego, przesuwając granicę zainteresowania tą dyscypliną bardziej na zachód. Imprezami rangi mistrzowskiej będą: XV Halowe Mistrzostwa Polski w Dwuboju Pożarniczym, rozgrywane w Toruniu i Grudziądzu w cyklu dwuletnim oraz XXXII Mistrzostwa Polski w Sporcie Pożarniczym, odbywające się corocznie w Częstochowie.

We wrześniu w Łodzi odbędą się zawody grup ratownictwa wysokościowego, stanowiące jeden z elementów obchodów 35-lecia tej specjalizacji. Z pewnością podczas tego spotkania nie zabraknie czasu na wymianę doświadczeń i opinii kilku pokoleń ratowników.

Bardzo dużą popularnością w naszych szeregach cieszą się imprezy sportu specjalistycznego strażaków, tj. FCC (Firefighter Combat Challenge) oraz TFA (Toughest Firefighter Alive). Zgodnie z propozycją organizatorów poszczególnych turniejów, planowane jest przeprowadzenie po raz pierwszy pucharu Polski.

Jak to jest ze sprawnością strażaków?

Nie od dziś wiadomo, że do prawidłowego wykonywania zadań ratowniczych realizowanych przez Państwową Straż Pożarną na każdym poziomie niezbędna jest wiedza ratowników i ich umiejętności techniczne. Niezaprzeczalny jest również fakt, że o skuteczności każdego działania ratowniczego decyduje wysoka sprawność fizyczna. To ona pozwala na szybkie i sprawne udzielanie pomocy poszkodowanym, a niejednokrotnie decyduje o bezpieczeństwie samych strażaków.

Zgodnie z rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 27 października 2005 r. w sprawie zakresu, trybu i częstotliwości przeprowadzania okresowych profilaktycznych badań lekarskich oraz okresowej oceny sprawności fizycznej strażaka Państwowej Straży Pożarnej, testom sprawności fizycznej podlegają strażacy do 50. roku życia lub starsi, jeżeli biorą bezpośredni udział w działaniach ratowniczych. Obserwując przez wiele lat współzawodnictwo strażaków, łatwo dostrzec, że w składzie poszczególnych reprezentacji dominują młodzi zawodnicy. W niektórych dyscyplinach ogromne znaczenie ma technika, ale w większości potrzebna jest również, a może przede wszystkim, duża sprawność fizyczna. Trudno wymagać od starszego piłkarza lub siatkarza równorzędnej walki ze świeżo upieczonym absolwentem szkoły pożarniczej.

W świetle ustawowych zmian dotyczących wydłużenia lat służby podejmowane są próby aktywizacji sportowej starszych wiekowo strażaków, poprzez ich udział w rozgrywkach. W 2014 r. reprezentacja naszej służby po raz pierwszy wzięła udział w Mistrzostwach Polski Oldboyów w Piłce Siatkowej. Uczestniczyło w nich kilkadziesiąt drużyn różnych kategorii wiekowych. Zespół złożony ze strażaków powyżej 40 lat wywalczył srebrny medal. W walce o złoto przegraliśmy z drużyną ze Szczecina, stworzoną z byłych reprezentantów kraju. Umiejętności strażaków oklaskiwali tak wspaniali i znani siatkarze, jak Sebastian Świderski, Andrzej Szewiński, Paweł Papke czy Michał Chadała.

Kolejną imprezą kierowaną do tej grupy wiekowej był II Halowy Turniej Piłki Nożnej Oldboyów PSP. W rozgrywkach przeprowadzonych w Szkole Aspirantów PSP w Krakowie, w którychuczestniczyło siedem drużyn, zwyciężyła reprezentacja woj. warmińsko-mazurskiego. Aktywizacja starszych strażaków spotkała się w kręgach uczestników powyższych zawodów z bardzo dużym poparciem. Wyrażali oni nadzieję na rozszerzenie współzawodnictwa seniorów o kolejne dyscypliny sportu.

W publikacji „Szkolenie pożarnicze w 20-leciu PSP”, która ukazała się w ubiegłym roku, były dyrektor Biura Kadr i Szkolenia KG PSP st. bryg. w st. spocz. Jan Kielin w artykule „Z perspektywy lat” odniósł się m.in. do sprawności fizycznej funkcjonariuszy PSP: Zawody sportowo-pożarnicze (…) problem dbałości o sprawność fizyczną ratowników tylko łagodzą, ale go nie rozwiązują. Gdy zajrzy się do Biuletynu Informacyjnego KG PSP, widać, że różnych zawodów o charakterze sportowym nie brakuje. Mają one znaczenie dla popularyzacji służby, ale ja chciałbym zapytać, jakie to wszystko ma przełożenie na sprawność fizyczną przeciętnego ratownika? Czy podejmuje się jakieś działania, by ocenić poziom sprawności ratowników w KSRG? Dla jasności: nie sugeruję, by przeprowadzać dodatkowe sprawdziany (najpierw sprawmy, żeby te już obowiązujące były przeprowadzane rzetelnie). Myślę, że jest tu ciągle wiele do zrobienia. Trudno się z powyższą tezą nie zgodzić, tylko czy każdego strażaka trzeba sprawdzać, a nie mu zaufać? Nawet małe dziecko przecież wie, że w zdrowym ciele zdrowy duch.

Wydawać by się mogło, że każdy strażak świadomy swoich zadań i obowiązków powinien dbać o swoją sprawność. Afrykańskie przysłowie mówi: „Jeśli chcesz iść szybko - idź sam, jeśli chcesz dojść daleko - idźcie razem”. Musimy zrozumieć, że jesteśmy reprezentantami pewnej drużyny (każdy strażak, niezależnie od zajmowanego stanowiska), która walczy o najwyższe laury - niejednokrotnie nawet ludzkie życie. Wyrażam nadzieję, że mniej zaangażowani w rozwój swojej sprawności fizycznej i życie jednostek organizacyjnych PSP zrozumieją potrzebę współpracy w ramach swojej drużyny i będą budowali jej potencjał.

Na koniec chciałbym w imieniu funkcjonariuszy z Sekcji Kultury Fizycznej w Biurze Szkolenia KG PSP podziękować wszystkim zaangażowanym w realizację zadań w dziedzinie kultury fizycznej i sportu w Państwowej Straży Pożarnej. Niech ten rok przyniesie jeszcze więcej radości i satysfakcji z pełnionej służby i jeszcze więcej zwycięstw Państwowej Straży Pożarnej oraz reprezentantów naszego kraju.

Bryg. Piotr Kalinowski jest głównym specjalistą w Sekcji Kultury Fizycznej w Biurze Szkolenia KG PSP

Zdjęcia

1. Międzynarodowy Przełajowy Bieg Strażaków, Paryż (Francja) - autor Szymon Ławecki (Biuro Szkolenia),
2. Mistrzostwa Świata Juniorów i Juniorek, Svitavy (Czechy) - autor Szymon Ławecki (Biuro Szkolenia),
3. Mistrzostwa Świata Juniorów i Juniorek, Svitavy (Czechy) - autor Szymon Ławecki (Biuro Szkolenia),